Herodes de Grote
Herodes de Grote (ca. 73 v.C. – Jericho, 4 v.C.), ook genoemd Herodes I of Herodes I de Grote, was een Edomiet die van 37 v.C. – 4 v.C. "koning van Judea" (Luc. 1:5) was, d.w.z. als vazalkoning onder de Romeinen over Judea heerste. In de laatste jaren van zijn regering, ca. 6. v.C., werd de Heer Jezus, een afstammeling van koning David, geboren. Herodes liet de kleine kinderen in Bethlehem vermoorden, in de hoop daarmee de pas geboren Koning der Joden uit de weg te ruimen. Over Herodes lezen wij in Matth. 2:1-22; Luc. 1:5.
We weten veel van zijn leven, familie en regering door de Joodse geschiedschrijver Flavius Josefus.
Het koningshuis van de Herodessen, waarvan Herodes de Grote de eerste koning was, was niet van joodse afkomst, maar stamde uit Edom, waar de nakomelingen van Esau woonden. Hij was dus een Edomiet. Het gebied heette toen Idumea, Herodes was een Idumeeër.
Herodes was een zoon van de Idumeër (Edomiet) Antipater en de Nabatese Cypros (Kypros).
| Antipater (Idumea) | Cypros (Nabatese) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Phasaël I | Herodes de Grote | Jozef | Pheroras | Salome I | |||||||||||||||||||||||||||||||||||
Hij werd in 37 v.C. door de Romeinse senaat aangesteld tot koning over Judea. Hij werd benoemd door Antonius, één van de mannen die belast waren met de reorganisatie van de Romeinse staat. De inhuldiging van Herodes vond plaats in de tempel van Jupiter te Rome.
Herodes was een kundig man, doch ook koel, wreed en geslepen. Door zijn ijzeren bewind, maar vooral door de steun van Rome, was er over het algemeen vrede gedurende zijn 32-jarige regering. Hij trachtte de macht van de Farizeeën, die de Joodse wet handhaafden, te breken door de Sadduceeën te steunen. De beroemde wetgeleerde Hillel voerde voortdurend twistgesprekken met de regering van Herodes.
Herodes' eerste daad was de uitmoording van bijna het gehele Sanhedrin (Joodse Raad). Vervolgens liet hij Hyrcanus, de vorige koning van Judea, ter dood brengen. Later gaf Herodes bevel zijn eigen vrouw te doden, gevolgd door de dood van haar moeder. Hij liet ook drie van zijn eigen zoons ombrengen. Volgens de romeinse schrijver Macrobius moet dit laatste keizer Augustus tot de uitspraak gebracht hebben: ‘Men kan beter Herodes’ varken zijn dan zijn zoon’. Herodes at geen varkensvlees. Hij was gehaat om zijn wreedheid.
Herodes trachtte de gunst van de Joden te winnen, onder meer door de tempel in Jeruzalem in de orthodox-Joodse stijl te herbouwen. Tegelijkertijd bracht hij andere bouwwerken tot stand om zijn macht te tonen. Hij bouwde bijna 20 paleizen. Hij liet onder meer de haven van Caesarea aanleggen en bouwde hij een Hippodrome, een circus voor gladiatorengevechten, een door Joden verafschuwd vermaak. Zijn bewind toont de grootse stijl van de Romeinse keizers, maar zijn overdadige levensstijl echter ergerde vele Joden.
De “koning Herodes”, die we in Mattheüs 2 tegenkomen, is Herodes de Grote. Hij ontving de wijzen uit het Oosten, die zeiden dat de Koning der Joden was geboren. Herodes ontstelde en stelde een onderzoek in. Hij verzocht de wijzen hem te berichten waar het koninklijke kind in Bethlehem was, opdat ook hij zou komen om het te huldigen. De wijzen ontvingen in een droom een goddelijke aanwijzing om niet naar Herodes terug te keren (Matth. 2:12). Herodes liet daarop de kleine kinderen in Bethlehem vermoorden, in de hoop daarmee ook de pasgeboren Koning der Joden uit de weg te hebben geruimd.
Kort na de kindermoord in Bethlehem stierf Herodes in 4 v.C.
Daarna kwamen de Joden in opstand, maar de Romeinen sloegen de opstand meedogenloos neer.
Na Herodes’ dood werd zijn rijk door de keizer Augustus verdeeld onder zijn zonen. Bijna de helft van het rijk, namelijk Judea, Samaria en Idumea, had Archelaüs, de oudste dan levende zoon. Deze drie gebieden vormden de Romeinse provincie Judea. Een vierde part van Herodes’ gebied, namelijk Galilea en het land over de Jordaan viel ten deel aan Herodes Antipas. Een ander vierde deel, namelijk Iturea en Trachonitis, had Filippus, de jongste zoon.
Zijn vrouwen en kinderen
Herodes is met meerdere vrouwen, wel 10 of meer, getrouwd geweest. Enkele van zijn vrouwen en kinderen worden hieronder vermeld.
Zijn zoon van Doris
Van Doris had hij een zoon Antipater. Herodes stelde hem in 4 v.C. terecht.
| Herodes de Grote | Doris | ||||||||||||||||||
| Antipater II gest. 4 vC | |||||||||||||||||||
Zijn kinderen van Mariamne I
Van de Mariamme I, de dochter van Alexander van Judea en Alexandra de Maccabese kreeg hij vier kinderen:
| Alexander van Judea | Alexandra de Maccabese | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Herodes de Grote | Mariamne I gest. 29 vC | Aristobulus III gest. 35 vC | |||||||||||||||||||||||||||||
| Aristobulus IV gest. 7 vC | Alexander gest. 7 vC | Salampsio | Cypros II | ||||||||||||||||||||||||||||
Alexander en Aristobulus werden door hun vader terechtgesteld in het jaar 7 v.Chr. De zoon van Aristobulus en werd later koning (→ Herodes Agrippa I).
Zijn zoon van Mariamne II
Van zijn derde vrouw Mariamne II, de dochter van hogepriester Simon, kreeg hij een zoon Herodes II, die in het Nieuwe Testament wordt genoemd "Filippus".
| Simon (hogepriester) | |||||||||||||||||||||||||
| Herodes de Grote | Mariamne II | ||||||||||||||||||||||||
| Herodes II (Filippus I) | |||||||||||||||||||||||||
Zijn kinderen van Malthake
Van zijn vierde vrouw Malthake, een Samaritaanse, kreeg hij twee zonen en een dochter.
| Herodes de Grote | Malthake (Samaritaanse) | ||||||||||||||||||||||
| Archelaüs | Herodes Antipas | Olympias | |||||||||||||||||||||
Zijn zonen Archelaus en Herodes Antipas worden in het Nieuwe Testament genoemd. Herodes Antipas liet Johannes de Doper onthoofden.
Zijn zoon van Cleopatra
Van zijn vijfde vrouw Cleopatra van Jeruzalem kreeg hij een zoon Filippus II, de 'viervorst'.
| Herodes de Grote | Cleopatra van Jeruzalem | ||||||||||||||||||||||||
| Filippus de viervorst | |||||||||||||||||||||||||
Koningshuis van Herodes
Herodes I was de eerste en belangrijkste koning van het Herodiaanse koningshuis. Deze dynastie heerste enkele geslachten lang over het joodse land. In doorsnee waren de Herodessen achterdochtige en wrede heersers, ook ten opzichte van hun eigen familie.
 |
 |
Bronnen
Peter Plantagenet Somerset Fry, De wonderbaarlijke geschiedenis van het Joodse volk. Bewerkt naar het Engels door P.H. G.C. Kok. Amsterdam: Vereeniging tot Verspreiding der Heilige Schrift, 1976.
Artikel Herodes I op Wikipedia.nl
Artikel Herod the Great op en.wikipedia.org, geraadpleegd 1 sept. 2017.
Commentaar op basis van Leidraad, 1998. In: Online Bible.