Geschiedenis van Israël/1900-1947
Deze geschiedenis van Israël betreft de geschiedenis van het volk Israël van het jaar 1900 tot en aan het jaar 1948, waarin de staat Israël werd gesticht.
Jaren '00
1901
Stichting van het Joods National Fonds, dat tot doel heeft grond in het land Israël te kopen en te ontwikkelen.
1904
Theodor Herlz, de grondlegger van het politieke zionisme, overlijdt.
In de periode 1904 - 1914, tot het begin van de Eerste Wereldoorlog, verdubbelt het aantal Joodse immigranten. De Joden stichten scholen, geven kranten uit en richten een politieke partij op. Ze blijven contact onderhouden met de Turken, in de hoop zelfstandigheid te verkrijgen.
1906
14-16 juni. Pogrom van Belostok (Białystok), in Białystok, Polen, dat toen een deel van het Russische rijk was. 81 tot 88 mensen worden gedood door soldaten van het keizerlijke Russische leger, de Zwarte Honderden en de Chernoe Znamia, en ongeveer 80 mensen raakten gewond.[1]
1909
De eerste kibboets in Israël wordt ten zuiden van het meer van Galilea opgericht: Degania. — De stad Tel Aviv wordt gesticht. — Ter verdediging van de Zionistische nederzettingen wordt de organisatie Hashomer opgericht. Hashomer zal in 1920 opgaan in de Haganah.
Jaren '10
1910
In Portugal krijgen de Joden burgerrechten.
1911
Film: 'De eerste film van Palestina' (1911), door Murray Rosenberg, ere-secretaris van de Engelse Zionistische Federatie. Duur: 11 min. 15 sec. Hebreeuws-Engels. Bron: Youtube.
1913
Augustus: 11e Zionistische congres, te Wenen.
1914-1918
Eerste Wereldoorlog. Deze werd niet alleen gevoerd in Europa, maar ook in het Midden-Oosten. De legers van Turkije, Duitsland en Oostenrijk bevochten het Britse Rijk, waarvan de legers manschappen Groot-Brittannië, Australië, Nieuw-Zeeland en India kende.
In het begin van de oorlog werden in het land van Israël, onderdeel van het Turkse rijk, Joodse mannen gedwongen dienst te nemen in het Turkse leger. Turkse soldaten plunderden voorraaden ter voorbereiding van hun aanval op het Suezkanaal. Liefdadigheidsfondsen van Europsese joden ten behoeve van de Joden in het land van Israël werden afgesneden. De Turken beraamden plannen om de Joden uit het land van Israël te verdrijven. De ambassadeur van de VS in Turkije, Henry Morgenthau, waarschuwde Joodse lijders in America voor het gevaar dat de Joden in het Heilige Land liepen en deed een beroep op hen voor geldelijke steun.[2]
1915
De eerste Wereldoorlog nam in het Midden-Oosten een aanvang met de aanval van het Ottomaanse leger op Britse stellingen langs het Suez-kanaal in januari 1915. De Turken stonden onder leiding van de Duitse generaal Kress von Kressenstein. Het kanaal was belangrijk voor de verbinding tussen Brittanië en haar kolonies als India. Ook Indiase militaren waren langs het Suezkanaal gelegerd. De strijd breidde zich in drie jaar uit over het Sinai-schiereiland, en vervolgens naar Gaza en Beersheva, Jeruzalem en het gebied van de Dode Zee, Amman en Damascus.
De marine van de Verenigde Staten evacueert 6000 Joden uit Jaffa voordat de Turken hen konden verdrijven.
1916
mei: Sykes-Picot verdrag. In een geheime overeenkomst tussen het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk wordt het Ottomaanse Rijk op voorhand verdeeld. De opstellers ervan waren Mark Sykes en Georges Picot.
De onafhankelijkheid van de Arabische staten daarbinnen werd echter niet door Frankrijk en Groot-Brittannië erkend, ondanks beloften aan de Arabieren van de Britse kolonel 'Lawrence of Arabia' die zich daarmee van hun steun tegen het Ottomaanse rijk verzekerd had. Volgens dit verdrag zou Palestina, het latere Mandaatgebied Palestina, onder internationaal bestuur komen.
1917
De Britten, onder bevel van general Edmund Allenby, verdrijven de Turken uit het land van Israël. Onder de Britse manschappen waren ook Australiërs. Ze waren befaamd om hun gewaagde cavalerie-operaties. Ze veroverden Be'er Sheva voordat de Duitsers en Turken de waterbronnen aldaar konden opblazen.
2 november 1917: Balfour-verklaring. In november, tegen het einde van de Eerste Wereldoorlog en kort voor de capitulatie van het Ottomaanse Rijk stuurt de Britse minister van buitenlandse zaken Arthur Balfour een brief aan Lord Rothschild, waarin Balfour de steun van de Britse regering bij de stichting van een nationaal tehuis voor het Joodse volk in Palestina belooft. Rothschild was een Joodse bankier en de leider van de Joodse gemeenschap in Groot-Brittannië en vertegenwoordiger van de Zionistische Federatie.
9 december 1917. Verslagen door het Britse leger, trekt het Ottomaanse leger zich terug uit Jeruzalem na ruim 400 jaar Turkse bezetting van het Heilig Land.
Op de berg Scopus buiten Jeruzalem is een Brits begraafplaats met 2500 gevallen soldaten, waaronder tientallen Joodse soldaten van het Britse leger.
Over de rechten van Joden schrijft een Nederlandse encyclopedie in 1917: "... in Zweden zijn zij nog niet volkomen met de Christenen gelijkgesteld; in Noorwegen mochten zij tot voor korte tijd nog niet eens komen. Beklagenswaardig is nog steeds de toestand der Joden in Rusland en in Roemenië. Vooral in het eerste land staan zij nog aanhoudend aan moord en doodslag bloot (zie op Pogrom). In Zwitserland zijn de Joden nog niet met de Christenen gelijkgesteld; in Spanje, waar zij sedert 1837 weer toegelaten worden, zijn zij van alle burgerrechten verstoken, evenzo in Portugal tot 1910. Het gehele Joodse ras telt ongeveer 11 miljoen zielen. In Nederland wonen er ongeveer 106.000. Zij zijn verdeeld over 2 kerkgenootschappen: het Ned.-Israëlietisch en het Portugees-Israëlietisch."[3]
1918
In juni 1918 sluiten Joodse vrijwilligers, het Joodse legioen uitmakend, zich aan bij de Britse strijdkrachten van generaal Edmund Allenby. Ze vechten tegen de Turken in de Jordaanvallei.
Generaal Allenby verslaat de Ottomaanse troepen in Palestina, waarna de Britten er hun gezag vestigen.
In de periode na de Eerste Wereldoorlog tot de stichting van de staat Israël in 1948 kopen Joden land op van Arabische eigenaren. Er is geen sprake van 'landjepik' door de Joden[4].
1919
Op 3 januari 1919 tekenen de Arabische leider Feisal ibn-Hoessein en de zionistische leider Chaim Weizmann een verdrag[5]. Artikel IV zegt onder meer: "All necessary measures shall be taken to encourage and stimulate immigration of Jews into Palestine on a large scale, and as quickly as possible to settle Jewish immigrants upon the land through closer settlement and intensive cultivation of the soil." Artikel 6: "The Mohammedan Holy Places shall be under Mohammedan control." De Zionisten wilden 'de Arabische staat' (Syrie) van koning Feisal helpen bij haar ontwikkeling.
Op 5 maart schreef Feisal ibn-Hoessein aan een medewerker van Weizman onder meer: "We feel that the Arabs and Jews are cousins in having suffered similar oppressions at the hands of powers stronger than themselves, and by a happy coincidence have been able to take the first step towards the attainment of their national ideals together.
We Arabs, especially the educated among us look with the deepest sympathy on the Zionist movement. Our deputation here in Paris is fully acquainted with the proposals submitted yesterday by the Zionist Organisation to Peace Conference, and we regard them as moderate proper. We will do our best, in so far as we are concerned, to help them through: we will wish the Jews a most hearty welcome home.
With the chiefs of your movement, especially with Dr. Weizmann, we have had and continue to have the closest relations. He has been a great helper of our cause, and I hope the Arabs may soon be in a position to make the Jews some return for their kindness. We are working together for a reformed and revived Near East, and our two movements complete one another. The Jewish movement is national and not imperialist. Our movement is national and not imperialist, and there is room in Syria for us both. Indeed I think that neither can be a real success without the other.
People less informed and less responsible than our leaders and yours, ignoring the need for co-operation of the Arabs and Zionists have been trying to exploit the local difficulties that must necessarily arise in Palestine in the early stages of our movements. Some of them have, I am afraid, misrepresented your aims to the Arab peasantry, and our aims to the Jewish peasantry, with the result that interested parties have been able to make capital out of what they call our differences."[6]
27 januari - 10 februari: het Eerste Palestijns-Arabische Nationale Congres in Jeruzalem. Het wijst de Balfour-verklaring af en eistt tevergeefs de heropname van Palestina in de voormalige Ottomaanse provincie van Groot-Syrië.
In de periode 1919-1923 nam de emigratie van Joden naar hun historische thuisland toe. 35.000 Joden vestigden zich in het gebied waardoor hun aandeel in de totale bevolking groeide tot 12%.
Jaren '20
Begin jaren twintig bestaat de bevolking van het overgebleven mandaatgebied Palestina voor 78% uit moslims, 11% joden en 9,6% was christenen.
In de jaren tot 1928 nam, na een instroom van 67.000 personen, het aandeel Joden toe tot 16% van de bevolking.
De inheemse Palestijns-Arabische bevolking bestond uit arme pachtboeren, die in de 19e eeuw hun land hadden moeten verkopen vanwege de Ottomaanse belastingdruk. De eigenaars-elite had weinig contact met hen en bestond uit een aantal families in de steden, die voornamelijk twee ruziënde facties vormen: de Husseini's en de Nashashibi's.
1920
Hashomer, een Joodse verdedigingsorganisatie die in 1909 werd opgericht, gaat op in Haganah.
Op de Conferentie van San Remo worden besluiten genomen over de verdeling van de mandaatgebieden. Deze zullen vier jaar later, op 24 juli 1922 door de Volkenbond worden bevestigd.
De Arabieren beschouwen het trekken van een grens tussen het Franse mandaat over Syrië/Libanon en het Britse mandaat over Palestina als een ramp.
4-7 april: de Nebi Musa-pogrom. De islamitische feestelijkheden ter ere van de profeet Musa (= Mozes) ontaarden in een pogrom tegen de joodse bevolking van Jeruzalem. Arabische Palestijnen, gewapend met messen, knuppels en enkele vuurwapens, vallen joodse winkels en woonwijken aan. Het komt tot moord, vandalisme tegen joodse heiligdommen, plunderingen en verkrachtingen. Illegale joodse zelfverdedigingsgroepen proberen de joodse bevolking te beschermen. De pogrom duurde tot 7 april, wanneer de Britten de situatie weer onder controle krijgen. Er zijn vijf joden vermoord en 216 gewond, waarvan er 18 in kritieke toestand verkeren. Aan Arabische zijde komen vier personen om het leven, waaronder een klein kind dat getroffen werd door een afgeketste kogel. Verder raken 23 Arabieren en 7 Britse soldaten gewond. De christelijke pelgrims zijn ongemoeid gelaten[7].
Heropening van het treintraject tussen Jaffa en Jeruzalem. Tijdens de eerste wereldoorlog hadden de Turken de spoorweg vernietigd. De heropening wordt verricht door de commissaris Sir Herbert Samuel.
1921
Winston Churchill, die op 10 mei 1940 premier van het Verenigd Koninkrijk zou worden, brengt een bezoek aan Jeruzalem. In zijn toespraak zegt hij dat de wedergeboorte van Israël "een zegen voor de hele wereld" zal zijn.
Het Britse militaire bestuur wordt vervangen door een burgerlijk bestuur onder leiding van de Joods-Britse diplomaat Herbert Samuel.
mei: in Jaffa breken onlusten uit tussen Joodse bolsjevistische en socialistische organisaties, waarbij de bevolking van de stad betrokken wordt. Hierbij komen 95 mensen om het leven. De onlusten leiden tot een bestuurlijke scheiding van het christelijke, joodse en islamitische Palestijnse Jaffa en het nabijgelegen Joodse Tel Aviv.
Na een aantal bloedige aanvallen op Joodse nederzettingen wordt, met toestemming van de Britten, de paramilitaire Hagana opgericht om Joden tegen Arabisch geweld te beschermen. De Hagana vormde de basis van het latere Israëlische leger.
1922
Witboek. In 1922 stelt de Engelse minister voor de Koloniën, Winston Churchill, een witboek op, waarin hij het beleid voor Palestina uiteenzet. In 1939 volgt nog een witboek.
24 juli: de verdeling van de mandaatgebieden wordt door de Volkenbond bevestigd. Op de Conferentie van San Remo in 1920 was hierover een besluit genomen. De Volkenbond geeft het mandaat over Palestina officieel aan de Britten. Een groot gebied ten oosten van de Jordaan is inbegrepen. De Volkenbond zegt in het voorwoord van het Palestijns Mandaat: “Overwegende dat de belangrijkste geallieerde mogendheden ook zijn overeengekomen dat het Mandaat verantwoordelijk moet zijn voor de uitvoering van de Balfour-verklaring van 1917, ten gunste van de vestiging in Palestina van een nationaal tehuis voor het Joodse volk, waarbij het duidelijk is dat niets zou mogen gebeuren of worden gedaan dat de civiele en religieuze rechten van bestaande niet-joodse gemeenschappen in Palestina zouden kunnen schaden, of de rechten en politieke status van joden in een ander land."[8]
1923
mei: vanwege de grootschalige immigratie van Joden naar het gehele Britse mandaatgebied wordt het Overjordaanse deel bestuurlijk afgescheiden en verboden voor Joodse immigratie. Dit oostelijke deel onder de naam Transjordanië zal in 1946 de onafhankelijke staat Jordanië worden.
1924
Banim Bonim (= Land van de Belofte). Film over de komst en het leven van Joodse pioniers en de opbouw van het land. Duur: 41 minuten. Taal: stomme film, met engels tekst tussendoor. Bron: Youtube.com. Upload door HebrewUniversity, 6 april 2010.
1925
Eerste universiteit. De eerste universiteit in Israël wordt geopend: de Hebreeuwse Universiteit op de Scopusberg te Jeruzalem. Bij de opening spreekt de hoge Britse staatsambtenaar Arthur Balfour de aanwezigen toe. Hij was de man die in 1917 als minister van buitenlandse zaken de Balfour-verklaring had afgegeven.
Amsterdamse Jodenbuurt. Filmische impressie van de verpauperde Amsterdamse Jodenbuurt in 1925: Amsterdam, De Jodenbuurt in 1925 in kleur! Youtube.com: Rick88888888, 15 juli 2020; duur 3 min. 38 sec.
1927
Aardbeving. Een zware aardbeving treft Israël op 11 juli om 16:00 uur, waardoor 130 mensen omkomen en 450 gewond raken en ongeveer 300 gebouwen verwoest of zwaar beschadigd worden.
1929
In Jeruzalem ontstaat tot een conflict over de toegang van Joden tot de Klaagmuur. Het gerucht gaat dat Joden de Tempelberg willen veroveren. In de zomer breekt een reeks wrede Arabische aanvallen uit. In Jeruzalem, Safed en Hebron komen bij rellen 133 Joden en 116 Arabieren om. In Hebron worden 67 Joden gedood door een meute van Arabieren; ze worden doodgehakt en hun lichamen verminkt.
Uit de oude stad van Jeruzalem worden Joden verdreven. In Safed (Tzfat) komen 20 Joden om, In Jeruzalem 17. In Motza, Kfar Uriah en Tel Aviv komen nog meer Joden om.
Britse troepen uit Egypte worden ingezet om de onlusten te onderdrukken.
Jaren '30
1930
Naar aanleiding van de rellen in 1929 beveelt een Britse onderzoekscommissie onder leiding van Shaw onder meer een beperking van de immigratie van Joden alsmede een betere bescherming van de niet-Joodse bevolking. Boycotacties over en weer veroorzaakten een opdeling van de Palestijnse economie in een Joodse en een Arabische sector.
5 aug. 1930: de grootmoefti van Jeruzalem, Haj Amin al Husseini, verklaart tegenover Amerikaanse christelijke toeristen dat de moslims niet kunnen toegeven dat joden het uitverkoren volk zijn, omdat zij niet de beste mensen zijn. Arabieren en moslims zijn, volgens hem, gekant tegen zionistische invasie.[9]
1932-1944
In de twaalf jaren 1932-1944 komen meer dan een half miljoen Arabieren naar Palestina om de gunstige leefomstandigheden die er dankzij de arbeid der Joden zijn gekomen[10].
1933
De nationaalsocialistische regering van Adolf Hitler, die in 1933 in Duitsland verkozen wordt, begint met het doorvoeren van anti-Joodse maatregelen in de door Duitsland beheerde gebieden.
25 augustus: Het Ha'avara-Abkommen ('overdrachtsovereenkomst'), een overeenkomst gesloten tussen de Jewish Agency, de Zionistische Vereinigung für Deutschland en het Duitse ministerie van economische zaken. In deze overeenkomst is vastgelegd hoe Joodse Duitsers die naar Palestina wilden emigreren een deel van hun vermogen mee kunnen nemen.
Ruim 50.000 Joden ontvluchten nazi-Duitsland en een groot aantal van hen trekt naar Palestina door gebruik te maken van het Ha'avara-Abkommen van 1933. Slechts een deel van hen wordt toegelaten; het merendeel wordt teruggestuurd.
1934
Oprichting van het Weizmann Instituut van Wetenschappen, in het land van Israël.
1936-1939
Van 1936 - 1939 is de Arabische Opstand, waarbij zwervende Arabische bendes het Engelse leger en Joodse nederzettingen aanvallen. Tijdens de progroms in deze jaren worden 510 Joodse mannen, vrouwen en kinderen door de Arabieren afgeslacht.
In 1936, tijdens de Arabische opstand, worden Joden uit de oude stad van Jeruzalem geëvacueerd.
Op 21 juni 1936 vallen ongeveer 60 gewapende Arabieren in Britse Mandaat Palestina vielen een konvooi van Joodse bussen aan die op weg waren van Haifa naar Tel Aviv. In de daaropvolgende gevechten tussen de Arabische terroristen en Britse troepen wordt een Engelse sergeant gedood en raken drie Schotse soldaten gewond.
Het Britse bestuur onderdrukt de Arabische opstand. Ondanks hun zware verliezen slagen de Arabieren erin de Britse regering de Joodse immigratie en landaankopen ernstig te doen beperken.
1937
De Peel-commissie beveelt de verdeling van het Britse mandaatgebied aan, in een Joodse en een Arabische staat. 96% van het gebied zou voor de Arabieren zijn. De Palestijnse leider Haj Amin al-Husseini verwierp de aanbeveling.
1938
Kort Brits verslag van de gespannen toestand in Israël (Jeruzalem):
Engels gesproken
9-10 nov.: de Kristallnacht, een door de nazi's georganiseerde pogrom gericht tegen de Joodse bevolking in Duitsland. In heel Duitsland worden Joden aangevallen, 1.000 tot 2.000 synagogen in brand gestoken en ongeveer 7500 winkels en bedrijven van Joden vernield. Ook Joodse huizen, scholen, begraafplaatsen en ziekenhuizen moeten het ontgelden. De brandweer mag de branden niet blussen. Tijdens deze 'Nacht van het gebroken glas' worden 400 Joden vermoord of tot zelfmoord gedreven. Ook in Oostenrijk en Sudetenland worden Joden aangevallen en hun bezittingen vernield[11].
.png)
Links: Synagoge in Wiesbaden tijdens de Kristallnacht. Rechts: Synagoge in Aken na de Kristallnacht
1939-1945 Tweede Wereldoorlog
Terwijl de Joden de grondslagen voor de (nog toekomstige) staat Israël leggen, ontwikkelt zich in Duitsland de anti-Joodse ideologie van het nationaal-socialisme. Het nazi-regime begint met het ontnemen van burgerlijke rechten aan Joden en gaan voort tot vervolging, razzia's en stelselmatige uitroeiing. Ten tijde van de Tweede Wereldoorlog worden zes miljoen joden omgebracht door stelselmatige uitroeiing. De nazi's vermoorden eenderde van de Israëlieten. Onder hen zijn ca. 3 miljoen Joodse Polen, die in de nazi-concentratiekampen worden vermoord.
1939
De Joden bouwen een nieuw dorp. Een filmimpressie uit 1939:
'Colonization' van Palestine Today, 1939. Engels gesproken.
De Joden bebouwen het land. Een filmimpressie uit 1939:
Back to the land' van Palestine Today, 1939. Engels gesproken
Een impressie van het leven in Israël in 1939 geeft het volgende kleurenfilmpje uit dat jaar:
Springtime in the Holy Land ('Lente in het Heilige Land'). Jaar: 1939. Duur: 16 minuten. Taal: Engels. Bron: Youtube.com
23 mei 1939. Het Britse lagerhuis keurt een witboek voor Palestina goed, een beleidsnota waarin het idee van de deling van Palestina wordt losgelaten en een ongedeelde staat wordt bepleit. De onafhankelijke, gemengde Arabisch-Joodse eenheidsstaat moet er binnen 10 jaar komen. Deze staat moet bestuurd worden door Palestijnse Arabieren en Joden naar verhouding tot hun inwonertal in 1939. Verder stelt het witboek een maximum van 75.000 joodse immigranten voor de periode 1940-1944. Na 1944 zou de verdere immigratie van Joden naar Palestina afhangen van de toestemming van de Arabische meerderheid. Ook werd het recht van Joden om het land te kopen van Arabieren beperkt.
De teleurstelling bij de zionistische leiders was groot. De nazi's brachten de Joden in Europa in moeilijkheden, terwijl de deur naar Palestina werd vernauwd. De volgende video toont Joden die protesteren tegen het Britse witboek (White Paper):
Palestine Today (1939). Engels gesproken.
Jaren '40
1940
In september wordt Tel Aviv gebombardeerd door de Italiaanse luchtmacht.
1941
28 nov. 1941: Grootmoefti van Jeruzalem in Berlijn. Op 28 november heeft de grootmoefti van Jeruzalem, Haj Amin al-Husseini, een ontmoeting met Adolf Hitler in de Rijkskanselarij te Berlijn. Samen smeden zij plannen om de Joden in het Midden-Oosten uit te roeien. Volgens de grootmoefti hebben Duitsland en de Arabieren dezelfde vijanden: de Engelsen, de Joden en de communisten. Daarom zijn Duitsland en de Arabieren natuurlijke bondgenoten. De Arabieren staan volgens hem klaar om deel te nemen aan de oorlog, door sabotage, het aanzetten tot revoluties en de vorming van een Arabisch legioen. Hitler antwoordt dat Duitsland voor een compromisloze oorlog tegen de Joden staat, inclusief verzet tegen het Joodse nationale huis in Palestina, dat niets anders is dan een centrum in de vorm van een staat, voor de destructieve uitoefening van Joodse belangen. Duitsland is vastbesloten om de ene Europese natie na de andere te vragen haar Joodse probleem op te lossen.[9]
1942
20 jan. 1942: 'Eindoplossing'. Op de Wannseeconferentie in Duitsland spreken de nazi's over de eindoplossing ('Endlösung') van het Jodenvraagstuk. Zij besluiten tot de systematische vernietiging van joden. Er waren lijsten om te bepalen om hoeveel joden het ging.
25 mrt. 1942: Eerste Jodentransport naar Auschwitz. 999 Joodse meisjes uit Poprad, Slowakije, krijgen het bevel om op de trein te stappen. Ze zouden door de overheid elders tewerkgesteld worden. Ze zijn gekleed in hun beste kleren, trots dat ze zich nuttig kunnen maken voor hun land. Ze komen in Auschwitz terecht ... om er slavenarbeid uit te voeren en te sterven van kommer en kwel. Het eerste officiële Auschwitz-transport. Minder dan honderd van hen zullen de verschrikkingen van Auschwitz overleven. Voor Heinrich Himmler, de leider van de SS, die in astrologie geloofde, stond 999 symbolisch voor de eindoplossing van het Jodenvraagstuk, het einde van het Jodendom in Europa.[12]
15 juli 1942: Eerste Nederlandse Jodentransport. Het eerste Nederlandse Jodentransport vertrekt vanuit Westerbork naar Auschwitz-Birkenau. Aan boord zijn 1.137 Joden, waaronder een aantal weeskinderen. Er zullen nog 92 transporten - bijna iedere week een trein vanuit Westerbork - naar concentratie- en vernietigings kampen volgen, met in totaal 107.000 Joden. Ongeveer 5.000 Joodse gedeporteerden zullen oorlog overleven.[12]
4 aug. 1942: Eerste Belgische Jodentransport. Vanuit de Mechelse Dossinkazerne vertrekt het eerste Belgische Jodentransport naar Auschwitz. In de trein zitten 999 Joden, hetzelfde aantal als van het eerste, Poolse Auschwitz-transport van 25 maart. Acht van de weggevoerden zullen de kampen overleven. Tussen augustus en december 1942 gingen wekelijks twee transporten, elk met ongeveer 1.000 Joden, naar concentratiekamp Auschwitz. Van augustus 1942 tot juli 1944 reden in totaal 28 treinen van Mechelen naar Polen, met 24.916 joden (en 351 Roma). De meesten gingen naar Auschwitz.[12]
1943
Op 20 februari komt een transport van 1.000 uit #Berlijn weggevoerde Joden in Auschwitz aan. Na de selectie door SS-artsen worden 140 mannen en 85 vrouwen in het kamp geregistreerd. De overige 775 mensen werden vermoord in gaskamers.[13]
Op 14 oktober 1943 breekt in het concentratiekamp Sobibor een opstand uit onder leiding van de Russische Joodse soldaat Sasha Pechersky. Joodse kampgevangenen vermoorden hun SS-beulen en weten met honderden gevangenen het kamp te ontvluchten. Een groot deel wordt echter achterhaald en alsnog vermoord. Een klein groepje opstandelingen weet uit handen van de nazi's te blijven. Een dergelijke succesvolle opstand en ontsnapping gebeurde tijdens de Tweede Wereldoorlog slechts één keer. Na de opstand werd het hele kamp met de grond gelijk gemaakt om de voor de Nazi's vernederende geschiedenis uit te wissen.[14]
1945
De Tweede Wereldoorlog eindigt.
27 jan. Het concentratiekamp Auschwitz wordt bevrijd.
1946
29 juni 1946[15], Israël. Britse soldaten vallen het Joodse Agentschap in Jeruzalem binnen en nemen grote hoeveelheden documenten in beslag. De documenten zijn van cruciaal belang voor de Joodse bevrijdingsbeweging. Ook bevatten zij gevoelige informatie over de activiteiten van Joodse agenten in Arabische landen. De documenten worden overgebracht naar het Britse hoofdkwartier in het Koning David Hotel te Jeruzalem. Gelijktijdig met deze inbeslagneming van documenten worden 2.500 Joodse leiders in heel Palestina gearresteerd en opgesloten.
4 juli 1946[15], Polen: pogrom van Kielce: een gewelddadig bloedbad onder de joden in de zuidoostelijke Poolse stad Kielce. Hier wonen 200 Joden die de Holocaust op 24.000 van hun Joodse medeburgers in de stad hebben overleefd. Van hen worden tijdens de progrom 42 zielen vermoord en 40 andere gewond. Deze naoorlogse pogrom jaagt 75.000 overlevende Poolse Joden op de vlucht.
22 juli 1946[15], Jeruzalem: de Joodse verzetsorganisatie Irgoen pleegt een bomaanslag tegen het hoofdkwartier van de Britse bezettingsmacht dat gevestigd was in het Koning David Hotel in Jeruzalem. Vooraf worden verschillende waarschuwingen afgegeven; de Britten worden gesommeerd om het gebouw te verlaten omdat er een aanslag op til is. Zij weigeren echter. Bij de aanslag ontploffen enkele bommen die in de kelder van het gebouw waren gelegd en komen 91 mensen om het leven (28 Britten, 17 Palestijnse Joden, 41 Arabieren en nog enkelen van andere nationaliteiten) en worden 46 anderen gewond. Twee gebeurtenissen gaven aanleiding tot de aanslag[15]: (1) de inval van de Britten in het Joodse agentschap te Jeruzalem en de bewaring van de geconfisqueerde documenten in het hotel; (2) de pogrom van Kielce, terwijl de Britten de Joodse immigratie naar Palestina nog steeds aan banden legden. De aanslag markeerde het begin van het einde van de Britse bezetting.
Rosj Hasjana. Joods-burgerlijk nieuwjaar Rosj Hasjana, filmimpressie van bezoek aan de Klaagmuur:
Engels gesproken.
1947
Febr. 1947. De Britse minister van Buitenlandse Zaken, Ernest Bevin, legt in februari 1947 in een toespraak tot het Britse parlement uit, waarom Groot-Brittannië het mandaat door de Volkenbond toevertrouwd niet langer kan uitvoeren en het dus teruggeeft aan de Verenigde Naties: “De regering van Zijne Majesteit is dus geconfronteerd met een onverzoenbaar conflict van principes … Voor de Joden is het essentiële principepunt de stichting van een soevereine Joodse Staat. Voor de Arabieren is het essentiële principepunt om zich tot het laatst te verzetten tegen de vestiging van Joodse soevereiniteit in enig deel van Palestina.”[16]
April 1947. In april geeft Groot-Brittannië het mandaat over Palestina, dat haar in 1922 door de Volkenbond (opgericht in 1917) werd verleend, terug aan de Verenigde Naties (opgericht in 1945).
Engels gesproken.
Mei 1947. De United Nations Special Committe on Palestine (UNSCOP) raadt aan, het land Palestina te verdelen in een Joods en een Arabische staat. Jeruzalem en Bethlehem zouden een internationale status moeten krijgen.
29 november 1947: de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties beveelt met Resolutie 181 aan, het land Palestina op te delen: een joodse staat op 55 procent van het grondgebied, een Arabische staat op 42 procent en een internationale zone rondom Jeruzalem.
De joden (de meerderheid van de zionisten) aanvaarden het verdelingsplan (zie kaart). Heel veel Joden zijn verheugd (zie foto). Voor veel religieuze joden echter is een tweestatenoplossing onaanvaardbaar in het licht van de Thora.
De Arabieren in Palestina en Arabische staten (Arabische Liga) verwerpen het verdelingsplan. De Arabische Liga weigert een Joodse staat te erkennen. De strijd om het land Israël/Palestina barst los. Overal in de Arabische wereld breken gewelddadige acties uit tegen Joodse gemeenschappen. In grote getale vluchtten Joden naar Israël.
Het volgende nieuwsbericht (zie de video "The Arabs Declare Holy War") vertelt wat de reacties van Joden respectievelijk Arabieren waren.
30 november 1947. De dag na de stemming in de Verenigde Naties vallen Arabieren Joodse gemeenschappen in Palestina en in buurlanden aan.
Engels gesproken.
Zie ook
Bronnen
Geschiedenis van Israël, artikel op Wikipedia.nl, geraadpleegd op 1 okt. 2016. Enige tekst hiervan is verwerkt.
P.M. Wink, Geïllustreerde encyclopedie (Tweede, vermeerderde druk. Zaltbommel: 1916-1917) s.v. Joden. Tekst hiervan is verwerkt op 28 dec. 2016.
Zie ook Geschiedenis van Israël
Vandaag 78 jaar geleden vertrok het eerste Jodentransport naar Auschwitz, Brabosh.com, 25 maart 2020. Over Jodentransporten in 1942 naar Auschwitz.
Voetnoten
- ↑ Bailystok pogrom, op; en.wikipedia.org. Enige tekst hiervan is vertaald en onder wijziging verwerkt op 23 dec. 2021.
- ↑ The U.S. Navy Saved the Jews of the Holy Land 100 Years Ago, op www.IisraelDailyPicture.com, 11 feb. 2016.
- ↑ P.M. Wink, Geïllustreerde encyclopedie. (Tweede, vermeerderde druk. Zaltbommel: 1916-1917) s.v. Joden. De spelling in het citaat is gemoderniseerd.
- ↑ Juriste Jeanette Gabay over de vraag of Israël land heeft gestolen van Palestijnen. Youtube.com: De Verkenners, 20 nov. 2023. Duur: 3 min. 39 sec.
- ↑ Zie http://www.eretzyisroel.org/~samuel/feisal1.html
- ↑ Zie http://www.eretzyisroel.org/~samuel/feisal2.html
- ↑ Bron: Nebi Musa-pogrom, artikel op Wikipedia.nl. Enige teksthiervan is verwerkt op 1 okt. 2016.
- ↑ Aangehaald in Israël-weekbrief, vrijdag 14 dec. 2018, van Israëlplatform.nl
- ↑ 9,0 9,1 Grootmoefti van Jeruzalem zei dat hij enkel Zionisten haatte en niet de Joodse ‘christusmoordenaars’, Brabosh.com, 5 aug. 2020.
- ↑ Zie https://twitter.com/afagerbakke/status/1536412906279018496
- ↑ Kristallnacht, Wikipedia.nl. Enige tekst hiervan is verwerkt op 1 okt. 2016
- ↑ 12,0 12,1 12,2 Vandaag 78 jaar geleden vertrok het eerste Jodentransport naar Auschwitz, Brabosh.com, 25 maart 2020.
- ↑ Bron: Twitterbericht door @AuschwitzMuseum, 20 feb. 2022. https://twitter.com/AuschwitzMuseum/status/1495423300486500363.
- ↑ Verfilming Sobibor: Russische propaganda, of stap in de goede richting?, nieuwsbericht op NOS.nl, 13 okt. 2018
- ↑ 15,0 15,1 15,2 15,3 Bron: Bij de 70ste verjaardag van de bomaanslag op het Koning David Hotel in Jeruzalem in 1946, Brabosh.com, 22 september. Brabosh.com is de site van de Vlaamse vrienden van Israël.
- ↑ In het Engels: "His Majesty’s Government have thus been faced with an irreconcilable conflict of principles … For the Jews the essential point of principle is the creation of a sovereign Jewish State. For the Arabs, the essential point of principle is to resist to the last the establishment of Jewish sovereignty in any part of Palestine”